Therapie voor Selectief Mutisme

Het diagnostisch onderzoek

Informatie voor professionals

Het diagnostisch onderzoek van kinderen met een vermoeden van selectief mutisme is gericht op:

• classificatie, dat wil zeggen vaststellen onder welke DSM-categorie(en) de problematiek van het kind valt.
• handelingsgerichte diagnostiek, dat wil zeggen het in kaart brengen van het gedrag van kind en omgeving om de behandeling te kunnen vormgeven.

We geven hier aanknopingspunten voor de classificerende diagnostiek. Het diagnostisch onderzoek levert meestal veel informatie op die ook belangrijk is voor de handelingsgerichte diagnostiek. Wanneer er inderdaad sprake is van selectief mutisme, worden de handelingsgerichte diagnostiek en het behandelingsplan verder aangevuld in het behandelprogramma.

Classificerende diagnostiek

Met behulp van een ontwikkelingsanamnese, informatie van ouders en school, gedragsobservatie en zo mogelijk taalonderzoek wordt onderzocht of aan de criteria voor selectief mutisme (DSM-IV) wordt voldaan. Een familieanamnese, informatie over het gezin, opvoedingsstijl, life-events, gedrag in de thuissituatie en een psychologisch onderzoek zijn belangrijk om eventuele comorbide (ontwikkelings)stoornissen of problematiek in kaart te brengen. Het is belangrijk een gehoorstoornis uit te sluiten. Voor suggesties en up-to-date informatie over diagnostische instrumenten, verwijzen we u naar het landelijk kenniscentrum voor kinder-, en jeugdpsychiatrie (www.kenniscentrum-kjp.nl).

Met behulp van het psychologisch onderzoek wordt onder andere onderzocht of het zwijgen verklaard kan worden door overvraging. Een taal-, of logopedisch onderzoek is niet altijd volledig afneembaar als het kind in de onderzoekssituatie niet spreekt. Het testen van passief taalbegrip wordt echter sterk aangeraden, aangezien taalproblemen veel voorkomen bij kinderen met selectief mutisme. Het gebruik van een intelligentietest of taaltest waarbij actieve taal verwacht wordt kan een onbetrouwbaar beeld opleveren bij een zeer angstig of geremd kind. Het gebruik van een non-verbale intelligentietest wordt aangeraden.